To, co nam pisane, nigdy nas nie ominie.

Wojna poszarpała i zdruzgotała życie wielu osób, rozdzielając bliskich, rzucając ich w wir koszmaru, po którym pozostały trwałe blizny na ciele i duszy. Wrzesień 1939 roku odebrał wielu ludziom marzenia, poplątał losy w sposób dramatyczny i rozłączył, najczęściej na zawsze, bliskie sobie osoby. Doświadczyli tego bohaterowie książki Tamten utracony świat Aliny Staneczek. Po wojnie musieli na nowo poukładać swoje życie, pozostawiając za sobą bolesne wspomnienia.

Zarys fabuły książki Tamten utracony świat

Jedną z osób, których życie zmieniła wojna, jest Zośka Walicka. Poznajemy ją, gdy jest 1945 rok i wraz z narzeczonym opuszcza rodzinny Lwów, by przenieść się na nowe miejsce zamieszkania. Los rzuca ich do Gliwic, gdzie na peronie postanawiają wysiąść i razem budować nowe życie, pozostawiając świat, który przeminął. Stefan Sambor jest szaleńczo zakochany w swojej dziewczynie i ten stan trwa u niego przez wszystkie kolejne lata. Zośka do tej miłości musi dojrzeć, bo wciąż wraca myślami do przeszłych wydarzeń, gdy marzyła o tym, by być żoną zupełnie kogoś innego. Jej wspomnienia ujęte zostały w osobnych rozdziałach, które wplecione są w wydarzenia bieżące. Poznajemy zarówno teraźniejszość, jak i przeszłość, która ukazywana jest na dwa sposoby. Pierwszy przybiera formę wspomnień przywoływanych jakąś sytuacją. Druga to retrospekcja ukazywana z punktu widzenia Zofii, która opowiada nam o swoich przeżyciach w narracji pierwszoosobowej.

Czas powieści

Powieść Tamten utracony świat opowiada o losach kilkunastu osób, których perypetie śledzimy na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Zaczynamy od 1945 roku, czasami cofamy się do wcześniejszych lat, potem znowu jesteśmy w aktualnym czasie danego epizodu, a kończymy aż na 2014 roku. W książce Tamten utracony świat poznajemy więc dzieje kilku pokoleń. Ich ścieżki przeplatają się na tle wydarzeń historycznych, ale też w różnych miastach, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Wojenne przeżycia nie są nakreślone w nadmiarze, raczej ujęto je we wspomnieniach osób związanych z Zośką i Stefanem, ich rodziną i znajomymi.

Tamten utracony świat – recenzja książki

Tamten utracony świat Aliny Staneczek to debiut godny uwagi, napisany ładnym stylem i z ciekawym pomysłem. Jedyny minus książki to poczucie zagubienia, a to ze względu na dużą ilość wątków, zdarzeń oraz osób i związanych z nimi historii, jakby autorka chciała o wszystkim opowiedzieć w jednej powieści. Bohaterów łączą różne więzi, a w związku z tym jest dużo wydarzeń. Mimo to fabuła zgrabnie przeprowadza nas przez koleje ich losu.

Fabuła książki Tamten utracony świat została podzielona na trzy części. Każda ma na początku listę występujących w niej osób, ale i tak można było pogubić się, kto jest kim dla kogo. Pierwsza część dotyczy losów Zofii, druga Inki, a trzecia Michaliny. Każda z tych kobiet reprezentuje inne pokolenie, ale można zauważyć, że niektóre ich problemy okazują się podobne. Nie ma znaczenia czas ich pojawienia się. Zmienia się jedynie tło i okoliczności, ale rozterki i sytuacje bywają odwiecznie te same. Chodzi głównie o porywy serca, nadzieje, przyjaźnie, marzenia, rodzinne dylematy i wyłaniające się sekrety.

Podsumowanie

Autorka, Alina Staneczek, chcąc tworzyć nastrój tajemnicy, nie wyjawia wszystkiego od razu. Opisuje na przykład jakąś scenę, nie wyjaśniając tematu rozmowy czy nie przedstawiając, czego ona dotyczy. Robi to później, nieraz z dużym odstępem od danego epizodu, a sens takiego zabiegu wyłania się po poznaniu całości opowieści. Losy bohaterów książki Tamten utracony świat pokazują, że nic nie dzieje się bez przyczyny. Nawet trudne doświadczenia są potrzebne, by docenić to, co mamy i jacy jesteśmy. Nigdy nie wiemy, jak potoczyłoby się życie, gdyby wszystko wydarzyło się tak, jak chcemy. Czasami to właśnie los decyduje za nas i wskazuje, co będzie dla nas najlepsze, a to, co jest nam przeznaczone, wydarzy się prędzej lub później.

Mirosława Dudko

ezo-ksiazki.blogspot.com

–

Polecamy inne książki historyczno-obyczajowe z czasów wojennych:

• Włoska balerina, Kristy Cambron
• W objęciach niewoli, Aneta Krasińska
• Amerykanka, Wojciech Dutka