Sekty dziś kojarzą się z niebezpieczną organizacją, a także z przestępstwami. O różnego rodzaju ugrupowaniach religijnych zrobiło się szczególnie głośno w trakcie rozwodu Toma Cruise’a, który jest scjentologiem. O tym, co dzieje się w sektach dowiadujemy się zwykle zbyt późno. Jeśli bowiem komuś udaje się od nich odejść, to zwykle nie chce o tym mówić albo działalność organizacji kończy spektakularne, choć tragicznie. Na przykład zabójstwem lub zbiorowym samobójstwem. Mimo tego sekty fascynują, bowiem trudno nam sobie wyobrazić sytuację, w której jedna osoba może tak zmanipulować innych, że gotowi są dla niej zabijać i oddać cały swój majątek. A jednak historia pokazuje, że takich przypadków było bardzo wiele. Książka Sekty. Uwodziciele tłumów, fanatyczni wyznawcy i mechanizmy manipulacji pokazuje te najbardziej spektakularne.

Przywódcy sekt

Autorzy, Max Cutler i Kevin Conley, koncentrują się nie tyle na działalności samych sekt, co na ich przywódcach. Próbują znaleźć w ich życiorysach czynniki predestynujące ich do pełnienia takiej roli. Zwracają uwagę na mechanizmy manipulacji wykorzystywane przez nich. To swego rodzaju zbiór studiów przypadków, wśród których znajdziemy zarówno osobowości narcystyczne, jak i jednostki psychopatyczne. Autorzy przyglądają się ich życiu rodzinnemu, związkom, a także ścieżce kariery prowadzącej do stania się liderem ugrupowania religijnego. Pokazują również pewne podobieństwa w działaniach tych ludzi, w mechanizmach manipulowania otoczeniem. Sylwetki przywódców zaprezentowane na łamach książki Sekty zapewne wielu osobom będą się kojarzyły z filmami, doniesieniami prasowymi czy z różnymi rodzajami książek naukowych. Nauczymy się również identyfikować pewne cechy, które wyróżniają takich przywódców z tłumu. Tym samym po Sekty sięgnąć mogą zarówno wszyscy zaciekawieni tematem, jak i te osoby, które zawodowo mają do czynienia z różnymi problemami ludzkimi i różnymi osobowościami, jak psychologowie czy psychiatrzy.

Uwodziciele tłumów, fanatyczni wyznawcy i mechanizmy manipulacji

Sekty to swego rodzaju zestawienie potworów, a jednocześnie charyzmatycznych przywódców. Rozpoczyna znany chyba wszystkim Charles Manson, który w 1969 roku zaplanował zabójstwa kilku osób, min. gwiazdy filmowej Sharon Tate. Zabójstwa te miały wywołać w kraju konflikt etniczny. Wpływ przywódcy na Rodzinę był na tyle silny, że nawet po tym, jak został schwytany, gromada kobiet modliła się przed budynkiem sądu w intencji „uwolnieniach ojca”. Poznajemy co prawda trudne dzieciństwo i młodość Mansona. Jednak tak naprawdę nic nie stanowi wyjaśnienia dla tych morderstw. Następną „gwiazdą” jest Adolfo de Jesús Constanzo. To Amerykanin o kubańskich korzeniach. Sami autorzy zauważają, że jest on najbardziej sadystycznym i żądnym krwi przywódcą sekty, a przynajmniej spośród wszystkich opisanych w książce osobowości. Rządził on w latach 80. od Meksyku po Teksas. Był odpowiedzialny za co najmniej szesnaście rytualnych morderstw. Szybko stał się szefem narkosatanistów, grupy przestępczej, sekty, działającej rzekomo pod ochroną sił nadprzyrodzonych.

Bezwzględni przywódcy

Na kolejnych stronach Sekt poznajemy Bhagwana Sfree Rajneesha, dowcipnego profesora filozofii, który mianował się guru. W zamian za drogie prezenty handlował błogosławieństwami. Credonia Mwerinda to z kolei założycielka Ruchu na rzecz Przywrócenia Dziesięciu Przykazań Bożych. Jej wyznawcy zginęli w zamkniętym drewnianym kościele. Został on podpalony. Marshall Applewhit to założyciel sekty Wrota Niebios, który zabrał swoich wyznawców w podróż w jedną stronę na pokładzie statku kosmicznego. W rzeczywistości nakłonił ich do zbiorowego samobójstwa. To zaledwie kilka z dziewięciu sylwetek przywódców. To genialni mówcy, ludzie przekonani o własnej mocy. Swego rodzaju koktajl z wiary, charyzmy i perwersji ujmował nie tylko ich wyznawców, ale sprawił, że i oni się nim zachłysnęli. Ci mistrzowie w przyciąganiu ludzi, obdarzeni magnetycznym urokiem i niebanalną charyzmą, wdziękiem, decyzyjnością i umiejętnościami manipulacyjnymi zapisali się w sposób niechlubny na kartach historii. W pewnym sensie otrzymali to, o co im chodziło – zainteresowanie, które utrzymuje się do dziś.

Recenzja książki

Lektura książki Sekty przykuwa uwagę, bulwersuje, ale jednocześnie pokazuje, jak działa mieszanka władzy i strachu. Świadomość, że każdy z nas, a przynajmniej wielu z czytelników, może stać się potencjalną ofiarą takiego manipulatora, budzi przerażenie. Ale uświadamia nam, jak bardzo realne są mechanizmy działania opisane w książce. I dotyczą one wszystkich, nie tylko przywódców sekt, ale i ludzi na szczycie władzy w państwach, firmach, a nawet domach. To znakomita pozycja, która otwiera oczy na mechanizmy ludzkiego działania, a przy tym doskonały przykład dobrego dziennikarstwa i… opowieści tym bardziej fascynującej, że opartej na faktach.

Justyna Gul,

Qultura słowa

–

Polecamy inne książki o podobnej tematyce:

• Kontrowersyjne grupy kultowe i sekty,
• Sekty i nowe ruchy religijne, Mariusz Gajewski SJ,
• Sekty i nowe ruchy religijne w 365 pytaniach i odpowiedziach, Ireneusz Kamiński.