Niewiedza, okładka
Literatura piękna Recenzje

Niewiedza

Nie jest to moje pierwsze spotkanie z prozą Milana Kundery i mogę jeszcze powiedzieć, że już zabrałam się do lektury kolejnej jego książki. Niewiedza, mimo tego, że nie jest zbyt obszerną książką, zawierają dużo treści. Głównym tematem jest emigracja oraz tęsknota za rodzinnymi stronami lub… całkowity jej brak. Wielu emigrantów całkowicie nie żałuje swojej decyzji i nie odczuwa tęsknoty za tym, co zostawili… Jednocześnie to piękna opowieść o historii, o komunizmie i jego upadku, o nostalgii a także o różnych obliczach powrotu do ojczyzny.

Powtórzone słowa nabrały takiej siły, że Irena dostrzegła je w sobie napisane dużymi literami: Wielki Powrót.
Po grecku powrót brzmi nostos. Algos oznacza cierpienie. Nostalgia jest zatem cierpieniem spowodowanym przez niespełnione pragnienie powrotu.

Opowieść o tożsamości

Lecz Niewiedza to również dość smutna powieść o tym, kim tak naprawdę jesteśmy i dlaczego. Jednocześnie unaocznia czytelnikowi, jak wiele może zdarzyć się w życiu, gdy decydujemy się na tak odważne wybory i zmiany. Czy tak naprawdę tylko życie w swojej ojczyźnie jest jedynie słuszne? Czy można być szczęśliwym poza granicami swojego kraju? W innej, niekoniecznie lepszej rzeczywistości? Czy każdego emigranta musi ogarniać tęsknota za ojczyzną? Autor bardzo sprytnie gra na uczuciach czytelnika. Przeplata między sobą historie kilku bohaterów. Po tak zwanej Praskiej Wiośnie zaczęło się wiele zmieniać w krajach europejskich. Gdy wreszcie udało się doprowadzić do upadku komunizmu Irena wraca do Pragi. Po dwudziestu latach emigracji. Tak naprawdę to sama nie jest pewna czy chce wracać, czy tylko tak należy zrobić. Do Pragi wraca również jej młodzieńcza miłość – Josef. Spotkali się na lotnisku, lecz są dla siebie teraz zupełnie obcymi już ludźmi… W tej chwili łączy ich może tylko wdowieństwo…

Kreacja bohaterów w Niewiedzy

Jak odnajdą się w tym niby starym, ale jakby zupełnie nowym kraju? Czy będą potrafili zamieszkać tu ponownie? Bohaterzy są wielowymiarowi i pełni sprzeczności. Poznajemy ich relacje z innymi, a także przenikające się różne uczucia. Autor w Niewiedzy zadaje wiele nurtujących pytań. Stawia jednocześnie swoich bohaterów w dość trudnych sytuacjach. Swoich bohaterów traktuje bardzo przedmiotowo, są narzędziami w jego rękach, nośnikami jego myśli. Trudno więc, żeby czytelnik mógł ich odbierać inaczej.

Wyjechała stąd, będąc naiwną młodą kobietą, a wraca dojrzała, z kawałem życia poza sobą, życia trudnego, z którego jest dumna.
Im obszerniejszy jest czas, który zostawiliśmy za sobą, tym trudniej oprzeć się głosowi, który wzywa nas do powrotu.

Każdy z bohaterów Niewiedzy ma inne wspomnienia na temat dawnych Czech. A poza tym życie w całkowicie odmiennych krajach zmieniło ich sposób myślenia. Po wielu latach rozłąki trudno jest im porozumieć się nie tylko ze znajomymi, ale nawet z najbliższą rodziną.

Podsumowanie

Ta niespieszna proza podobała mi się, lubię czasem czytać takie refleksyjne książki. W tym tytułowym słowie – niewiedza – autor ujął wszystkie uczucia, których ujęcie tylko jednym słowem słowem wydaje się niemal niemożliwe. Nie ma sensu opisywać samej fabuły Niewiedzy, gdyż to krótka książka, tak na jeden wieczór, więc każdy powinien sam podjąć to niewielkie zadanie, jak jej lektura. Polecam nawet tym, którzy nie byli emigrantami i nie mają ich wśród swoich bliskich. Warto poznać także Czechy i samą Pragę oczami Milana Kundery.

Myszka