Wydana przez Wydawnictwo Czarne książka Katarzyny Bednarczykówny Masz się łasić. Mobbing w Polsce jest reportażem opowiadającym o tytułowym zjawisku mobbingu w naszym kraju. Jest to pierwsza publikacja książkowa dziennikarki, która podejmuje tematy związane z przemocą psychiczną w pracy i komunikacją bez przemocy.

Aktualny problem

Materiały do książki Masz się łasić. Mobbing w Polsce gromadzono przez 4 lata. Mimo, że pozycje na ten temat systematycznie pojawiają się na rynku wydawniczym, to nadal jest to duży problem społeczny. Nie ma żadnych wiarygodnych danych, które mogłyby pokazać jego skalę w Polsce. Problem ten nie doczekał się także jasnych uregulowań prawnych. „…polskie prawo antymobbingowe to iluzja, a rozbuchana na ogromną skalę przemoc, która rozgrywa się za drzwiami państwowych i prywatnych firm i instytucji, pozostaje bezkarna…” (str. 18). We wstępie czytamy, że badania nad mobbingiem i opis strategii nękania (Lista Przemocy Psychicznej Leymanna) zawdzięczamy szwedzkiemu psychologowi i psychiatrze profesorowi Heinzowi Leymannowi. Były one prowadzone na początku lat 80-tych XX wieku. W Polsce prawna definicja mobbingu pojawiła się w 2004 roku, wymuszona wejściem do Unii Europejskiej.

Masz się łasić

Reportaż społeczno-obyczajowy Masz się łasić. Mobbing w Polsce jest opisem przeżyć osób, które były mobbingowane oraz konsekwencji zdrowotnych mobbingu. Bohaterami są głównie ludzie młodzi, ale nie tylko. Pracujący w różnych miejscach i na różnych stanowiskach, u różnych pracodawców zarówno państwowych jak i prywatnych, pochodzący z różnych miejscowości. W książce zamieszczono również wywiady z ekspertami zajmującymi się tym zjawiskiem zawodowo. Celem autorki było pokazanie problemu mobbingu przez pryzmat przeżyć dotkniętych nim ludzi. Pokazana została również duża bezkarność mobberów wynikająca z niedoskonałości narzędzi do diagnozy tego zjawiska, ale także luk prawnych. Nagłośnianie zjawiska zwiększa świadomość społeczną i dodaje odwagi ujawnienia się innym osobom poszkodowanym. To w konsekwencji powinno wpłynąć na wzrost nacisków społecznych w kierunku pracy nad opracowaniem skuteczniejszych narzędzi diagnozy problemu, szybszego reagowania otoczenia oraz przede wszystkim zmian prawa w tym zakresie.

Reportaż dla każdego

Katarzyna Bednarczykówna przekazuje mnóstwo wiedzy praktycznej dotyczącej przebiegu mobbingu oraz jego wpływu na życie i zdrowie opisywanych osób. Osoby mobbigowane zostały przedstawione obiektywnie. Bez nadmiernej egzaltacji i użalania się nad nimi. Opisy ich przeżyć są bardzo realistyczne i wywołują u czytelnika wiele emocji. Lektura zmusza nas do refleksji nad swoim miejscem pracy, do uważności i obserwacji niepokojących zachowań znajomych. Dobra znajomość problemu i wkład pracy włożony w jego poznanie widoczny jest w ilości pozycji w bibliografii przytoczonej przez autorkę. Osoby, które chcą pogłębić swoją wiedzę w tym zakresie znajdą tu listy badań nad mobbingiem, książek, ustaw i aktów prawnych, źródeł internetowych, filmów i seriali czy raportów nie tylko polskich. Reportaż napisany jest prostym i zrozumiałym dla szerokiego grona odbiorców językiem. Podział tekstu na rozdziały pozwala na szybki powrót do wybranego fragmentu i porządkuje przytaczane informacje. Do sięgnięcia po książkę zachęca także staranne wydanie: twarda oprawa i przyciągająca wzrok okładka.

Podsumowanie recenzji książki

Tematyka książki Masz się łasić. Mobbing w Polsce powoduje, że trudno odłożyć książkę bez doczytania jej do końca. Ciekawi jesteśmy końcowych konkluzji autorki. Niestety zakończenie nie napawa zbytnim optymizmem. Pozostajemy z uczuciem bezsilności i złości na system. Wiemy jednak, że są ludzie, którzy walczą o zmiany. Wiele zależy od każdego z nas. Polecam lekturę książki, ponieważ warto wiedzieć o mobbingu jak najwięcej, żeby nie przeoczyć jego sygnałów. Zjawisko to może dotyczyć zarówno nas samych jak i osób z najbliższego otoczenia. Będąc świadomym zjawiska i jego sygnałów będziemy mogli reagować na wszelkie przejawy poniżania i dyskryminowania. Autorka podkreśla, że to brak reakcji otoczenia nasila działania mobbera, a także poczucie winy osoby mobbingowanej. W każdej pracy trzeba dbać o swoje prawa pracownika i człowieka. W sytuacji, kiedy przekraczane są nasze granice mamy prawo, a nawet obowiązek, szukać pomocy, walczyć o swoją godność i szacunek do siebie.

Elżbieta Molęda