Top, okładka
Literatura faktu Literatura piękna Recenzje

Literackie świeżynki

Współczesna literatura nie przestaje zadziwiać swoją różnorodnością. Od mocnych thrillerów i biografii, przez fascynujące reportaże i opowieści historyczne, aż po refleksyjne eseje o przyszłości. Książki wciąż są niezastąpionym źródłem wiedzy, emocji i inspiracji. W tym artykule przedstawię dziesięć tytułów, które w ostatnim czasie przyciągnęły uwagę czytelników oraz krytyków. Zapraszam do lektury – być może znajdziesz tu swój kolejny ulubiony tytuł.

10. AI. Jak się przygotować do rewolucji?

Mateusz Madejski w AI. Jak się przygotować do rewolucji? rozmawia z ekspertami o wyzwaniach i szansach, jakie niesie rewolucja sztucznej inteligencji. Co oznacza ona dla nas – zwykłych pracowników, specjalistów, obywateli? Czy AI rzeczywiście odbierze nam pracę, czy może stworzy nowe możliwości, które wcześniej wydawały się nieosiągalne? Być może technologia, zamiast nas zepchnąć na margines, stanie się naszym sprzymierzeńcem. Ale jak mądrze wykorzystać jej potencjał? Żeby nie dać się zaskoczyć, warto działać już teraz. Jakie umiejętności będą w cenie w nadchodzących latach? Jakie profesje mają przyszłość, a które odejdą do lamusa? Jakie kompetencje rozwijać u siebie i czego uczyć dzieci, by były gotowe na świat jutra – języki obce, kodowanie, a może zdolności społeczne? To nie futurystyczna wizja – to rzeczywistość, która zbliża się wielkimi krokami.

9. Masoni. Architekci nowoczesnego świata

Dzięki książce Masoni. Architekci nowoczesnego świata poznamy pasjonującą i opartą na faktach opowieść o jednym z najbardziej wpływowych, a zarazem owianych tajemnicą stowarzyszeń w historii współczesnego świata. Początki masonerii sięgają 1717 roku, gdy w Londynie powstała organizacja zrzeszająca ludzi dążących do rozwoju osobistego i wzajemnego wsparcia. W ciągu zaledwie dwudziestu lat idee wolnomularstwa rozprzestrzeniły się na wszystkie kontynenty. Książka Johna Dickiego to wnikliwe i pasjonujące studium najbardziej znanego i jednocześnie najbardziej niezrozumiałego tajnego stowarzyszenia. Organizacji, która miała olbrzymi wpływ na kształt współczesnego świata – i nadal odgrywa w nim istotną rolę.

8. Callas, moja rywalka

W poruszającej historii Callas, moja rywalka przeplatają się namiętność i cierpienie, podziw i zazdrość. To nie tylko opowieść o wielkiej artystce, ale także refleksja nad tym, jak obsesja może nas pochłonąć, a blask czyjegoś talentu – całkowicie nas przyćmić. Choć Carlotta Berlumi jest postacią fikcyjną, zrodziła się z historii prawdziwych kobiet, które konkurowały z Callas – z ich ambicji, lęków i pragnień. Za pomocą tej wyimaginowanej rywalki Schmitt ukazuje nie tylko wyjątkowość Marii Callas, ale też skłania do zadumy nad tym, ile kosztuje wielkość i jak trudno uwolnić się od pasji, która staje się naszym przeznaczeniem. Kiedy Carlotta Berlumi po raz pierwszy zobaczyła Marię Callas w skromnym teatrze operowym, nie przypuszczała, że ta niepozorna Greczynka wkrótce zawładnie największymi scenami świata i sercami melomanów. Nie mogła też przewidzieć, że ich spotkanie zapoczątkuje emocjonalną rozgrywkę, w której stawką okażą się nie tylko uznanie i kariera, lecz także miłość i namiętność.

7. Inna

Inna to poruszający thriller psychologiczny o zacierających się granicach między ofiarą a oprawcą. Napięcie nie opuści cię aż do ostatniej strony. Mikołaj Popławski budzi się w ekskluzywnej willi nad Bałtykiem. Oprócz swojego imienia i nazwiska nie pamięta praktycznie nic. Wkrótce odkrywa, że w piwnicy znajduje się związana kobieta. Czy to on ją uprowadził? Czy odważy się zdjąć jej knebel i poznać prawdę o sobie samym – choćby miała być przerażająca? Kilka domów dalej czuwa matka. Może to tylko nieporozumienie. Może córka po prostu się zapomniała, bawi się gdzieś, bez zmartwień. Ale matka przeczuwa najgorsze. I nie potrafi się uspokoić. Osiedle Baltic Resort – eleganckie wille, wypielęgnowane ogrody, zamożni i spokojni mieszkańcy. A jednak właśnie tu znika młoda kobieta. Bez śladu. Bez świadków.

6. Drzewa

Po raz pierwszy po polsku ukazuje się zbiór mistrzowskich esejów Ayi Kōda (1904–1990) – wybitnej japońskiej pisarki, która całe życie poświęciła zgłębianiu świata roślin. Podróżowała po Japonii w poszukiwaniu wyjątkowych drzew, a efektem tych wypraw są pełne czułości i refleksji teksty, w których opisuje przemijające piękno natury oraz jej trwałą siłę. Drzewa to wyjątkowa lekcja wrażliwości, która pozostaje niezwykle aktualna także dzisiaj. Dlaczego coraz rzadziej dostrzegamy urok drzew i subtelny szum liści na wietrze? Czy nasza naturalna wrażliwość zaczyna zanikać? A przecież wystarczy tylko się zatrzymać i spojrzeć uważnie – drzewa przybierają liście niczym najpiękniejsze kimona, które mienią się kolorami. Trzeba cierpliwie obserwować ich wzrost, rozwój i przemijanie.

5. Irlandzka dziewczyna

Irlandzka dziewczyna to błyskotliwa powieść, która łączy w sobie osobistą opowieść z obrazem społecznych przemian w XX-wiecznej Irlandii, ukazanych przez wyjątkową kobietę, której twórczość stała się inspiracją i wsparciem dla kolejnych pokoleń pisarek. Wyklęta córka, oryginalna matka, nieustępliwa rozwódka. Przede wszystkim jednak wybitna pisarka i pionierka feminizmu, która jako pierwsza dała głos całemu pokoleniu irlandzkich kobiet. Dorastała na wsi, w otoczeniu książek i natury, a później wyruszyła w świat – od klasztornej szkoły w Loughrea, przez Dublin, aż po Londyn. Jej życie towarzyskie i miłosne budziło sensację, a organizowane przez nią w Chelsea przyjęcia, na które zapraszała gwiazdy Hollywood i czołowych pisarzy swojej epoki, przeszły do historii.

4. Między końcem a początkiem

Miłość zasługuje na drugą szansę, ale najważniejsze jest, by dać ją przede wszystkim sobie samej. Lila, autorka popularnego poradnika o relacjach, była przekonana, że już osiągnęła wymarzony, szczęśliwy koniec swojej historii. Wtedy jednak mąż porzucił ją dla innej kobiety. Po tym bolesnym rozstaniu Lila nie potrafi się pozbierać. Jej córki właśnie wchodzą w trudny okres buntu, rodzinny dom się rozpada, a wydawca nie daje spokoju, oczekując nowej książki. Jak jednak pisać o szczęśliwej miłości, gdy każdego wieczoru zasypia sama? Gdy w jej życiu niespodziewanie pojawiają się dwaj mężczyźni, okazuje się, że uczucia z wiekiem wcale nie stają się łatwiejsze. To moment, by przemienić pozorny koniec w początek zupełnie nowego rozdziału życia. Między końcem a początkiem to najnowsza powieść bestsellerowej autorki – Jojo Moyes.

3. Krew w maszynie

Historia industrializacji i wywołanych przez nią sporów sięga dwustu lat wstecz, do angielskiej prowincji. To tam robotnicy znani jako luddyści wystąpili przeciw właścicielom fabryk, którzy wprowadzali automatyczne maszyny odbierające im pracę i źródła utrzymania. Mimo groźby kary śmierci, ruch ten posługiwał się listami z groźbami i organizował partyzanckie akcje. W ukryciu, pod osłoną nocy, zamaskowani robotnicy niszczyli mechaniczne krosna, a niekiedy podpalali całe budynki. Ich bunt zdobył nieoczekiwane poparcie, m.in. lorda Byrona, wywołał oburzenie księcia regenta i zapoczątkował powstanie związków zawodowych. Ta wyjątkowa rebelia rozpoczęła dyskusję, która trwa po dziś dzień. W dobie XXI wieku, gdy sztuczna inteligencja coraz mocniej wkracza w nasze życie, pytania o relacje między technologią, pracą i wyzyskiem nabierają nowego wymiaru. Brian Merchant w książce Krew w maszynie opowiada historię luddystów, pokazując, jak automatyzacja odmieniła świat i wpływa na przyszłość człowieka.

2. Morderca w gumiakach

Książka Morderca w gumiakach to wstrząsająca i wciągająca opowieść. Kuciel zabiera nas w podróż do brutalnych lat 90., by pokazać, że historia tego seryjnego mordercy to zarazem historia sprytnego wiejskiego chłopa, który przez wiele lat mordował i bezkarnie manipulował państwem. Tadeusz Grzesik – człowiek oddany rodzinie, cichy i skromny, przywiązany do żony i dzieci. Niski, spokojny, bez żadnych nałogów, niewyróżniający się w tłumie. Jednak krył w sobie mroczną stronę – był bezwzględnym przywódcą gangu kantorowców, którego działalność przestępcza zaczęła się już w latach 90. Sam rzadko samodzielnie sięgał po broń. To on planował, obserwował i zdobywał uzbrojenie, zostawiając bicie, krępowanie i zabijanie swoim podwładnym. Czasem sam kończył „robotę”, gdy jego ludzie zawiedli. Maciej Kuciel, dziennikarz i reporter TVN, przez 15 lat analizował akta czterech procesów przeciwko Grzesikowi. Rozmawiał z uczestnikami wydarzeń, prokuratorami, profilerami i policjantami, aby dokładnie poznać metody działania szefa gangu. Prześledził wszystkie zbrodnie związane z „mordercą w gumiakach”, tworząc dogłębny portret Grzesika i obraz wymiaru sprawiedliwości w Polsce lat 90. i początku XXI wieku.

1. Samotny wilk

Samotny wilk Jo Nesbø to powieść, która zabiera czytelników w mroczne zaułki Minneapolis, gdzie życie i śmierć splatają się ze sobą bez wyjścia. W tej pełnej przemocy dzielnicy, ogarniętej wojną gangów, cyniczny detektyw Bob Oz musi rozwiązać zagadkę zamachu na handlarza bronią. Jego śledztwo szybko nabiera niespodziewanego kierunku, a tajemnice miasta wciągają go coraz głębiej w świat brutalności. W książce nie tylko wciągająca akcja przykuwa uwagę, lecz także wielowymiarowe postaci, które skłaniają do refleksji nad ludzką naturą. Bob Oz to cynik z zewnątrz, ale zmagający się z własnymi demonami wewnątrz. Jego walka z przeszłością i brutalnością otoczenia sprawia, że trudno oderwać się od lektury. Poza wartką akcją, książka dostarcza również wnikliwych analiz psychologicznych. Autor nie boi się poruszać trudnych tematów takich jak moralność, sprawiedliwość oraz granice, jakie ludzie przekraczają, by przetrwać. Zawiłości fabuły prowokują do zastanowienia się, co naprawdę napędza ludzi w skrajnych sytuacjach. To idealna propozycja dla tych, którzy chcą zanurzyć się w mroczny świat tajemnic i intryg.

Zaczytana