Wydana w listopadzie ubiegłego roku przez Grupę Wydawniczą Relacja książka Ray’a Kurzweila Osobliwość coraz bliżej. Kiedy połączymy się z AI nawiązuje do wydanej w 2014 roku w Polsce książki tego samego autora Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii. Autor jest amerykańskim wynalazcą, informatykiem, pisarzem, a przede wszystkim futurologiem i propagatorem idei transhumanizmu. Swoje poglądy opisuje w znanych na całym świecie książkach o sztucznej inteligencji, biotechnologii i tran­shumanizmie.

Kiedy połączymy się z AI

Tematem publikacji Osobliwość coraz bliżej. Kiedy połączymy się z AI jest rozwój i dalsza przyszłość sztucznej inteligencji. Autor bada jej wpływ na człowieka jako jednostkę, ale także na całe społeczeństwa. Stara się swoje przemyślenia i analizy przeprowadzać w sposób zrozumiały, ale trudno mu wyzbyć się używania specjalistycznego języka. Swoje twierdzenia uzasadnia wykresami nie zawsze jasnymi dla przeciętnego czytelnika. Niewątpliwie jest to lektura niełatwa, wymagająca czytelniczo, ale bezsprzecznie ciekawa, zmuszająca do refleksji. Myślę także, że łatwiej będzie zrozumieć ją osobom młodym i tym, którzy interesują się postępem w różnych dziedzinach. Osobliwość, o której pisze Ray Kurzweil w swoich publikacjach jest rozumiana jako okres w rozwoju ludzkości, w którym rozwój technologiczny, przemiany cywilizacyjne i dotyczące samych ludzi przekroczą naszą zdolność pojmowania ich. Będzie to wynikiem rozwoju sztucznej inteligencji, nanotechnologii oraz ludzkich mechanizmów biologicznych. Sam termin i koncepcję „osobliwości technologicznej” spopularyzował Vernor Vinge w latach 80. XX wieku.

Co czeka nas w przyszłości?

W rozdziale pierwszym swojej książki pisarz przedstawia czytelnikowi sześć etapów, epok istnienia i rozwoju wszechświata. Przewiduje on, że około 2029 roku rozpocznie się etap piąty tego rozwoju. Bezpośrednio połączymy ludzkie zdolności poznawcze z szybkością i mocą naszej technologii cyfrowej. Powstaną wówczas interfejsy mózg-komputer, co zapoczątkuje osobliwość. Dalsze rozdziały książki stanowią opis przyszłości cywilizacji i zmian jakie nastąpią w różnych obszarach. Na przykład w medycynie i technologii. Jakie to będą zmiany? Między innymi spadek ubóstwa i wzrost dochodów. Zmiany w rolnictwie i produkcji żywności, w produkcji i wykorzystaniu energii odnawialnej. W wytwarzaniu przedmiotów codziennego użytku, np. drukowanie ubrań w technologii 3D czy nawet budynków. Autor ma bezsprzecznie ogromną wiedzę z różnych dziedzin nauki. Dzieli się nią z czytelnikami swojej publikacji i na swoje wizje przyszłości ludzkości. Wszystkie prognozowane zmiany są niezmiernie intersujące. Mnie osobiście dużym optymizmem napawają postępy w medycynie i rozwój badan in silico.

Pozytywne zmiany

Wizja autora książki Osobliwość coraz bliżej. Kiedy połączymy się z AI jest bardzo optymistyczna. Skoncentrowana na pozytywnych stronach osobliwości jaką będzie poprawa jakości życia ludzi we wszystkich aspektach oraz wydłużenie jego długości. Jest on przekonany o prawdziwości swoich prognoz, choć nie wszystkie przewidywania zawarte we wcześniejszej pozycji Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii się sprawdziły. Z dużym optymizmem patrzy na zagrożenia. Uważa, że korzyści przeważą ewentualne straty czy negatywne zjawiska, a ludzie będą w stanie zapanować nad pojawiającymi się trudnościami lub dostosować się do tych zmian. Niektóre z tematów poruszanych przez Ray’a Kurzweila mogą być kontrowersyjne jak choćby pojawienie się technologii wirtualnego ożywiania zmarłych czy metody przedłużania ludzkiego życia.

Jak sztuczna inteligencja wpłynie na nasze życie?

W jakim stopniu jego wizje są realne i czy faktycznie prognozowana osobliwość nadejdzie w przewidywanym przez Kurzwelia czasie i zakresie, trudno w chwili obecnej przesądzać. Szczególnie kiedy czytelnikiem jest nienaukowiec, który nie ma wglądu w stan aktualnej wiedzy z opisywanych przez tego futurologa dziedzin i opiera się jedynie na informacjach przytaczanych przez niego. Warto też moim zdaniem zwrócić uwagę, że przyszłość może wyglądać inaczej z perspektywy człowieka wpływowego, bogatego, mającego dostęp do wszelkich nowinek technologicznych, wykorzystującego je na co dzień niż przeciętnego obywatela Polski. Trudności związane z naszym wyobrażeniem sobie przyszłości wynikają także z faktu, że tempo rozwoju jest wykładnicze a nie liniowe, więc następuje coraz szybciej.

Podsumowanie recenzji

Lektura tej futurystycznej wizji świata daje pewne wyobrażenie o możliwościach jakie czekają ludzi w przyszłości i to zdaniem autora całkiem nieodległej. Warto się z nimi zapoznać nawet jeśli nie zgadzamy się tymi przewidywaniami, inaczej widzimy możliwe zagrożenia czy przewidujemy nierówności w dostępnie do przewidywanych zamian. Ta wizja przyszłości świata jest optymistyczna i zachęca do rozwoju i doskonalenia się w kontrze do katastroficznych przepowiedni. Książka Osobliwość coraz bliżej. Kiedy polaczymy się z AI jest pozycją bardzo interesującą i nietuzinkową, wartą przeczytania szczególnie przez osoby, które interesują się współczesną rzeczywistością i kierunkiem w jakim potoczą się losy naszej cywilizacji.

Elżbieta Molęda